Eğitimin en önemli süreci ve amacı öğrenmedir. Eğitim sistemimiz öğrenme ve öğretme üzerine inşa edilmiştir. Öğrenmenin gerçekleşmesi için bazı faktörlerin bir araya gelmesi gerekir. Bu faktörlerin en önemlilerinden birisi kuşkusuz motivasyondur. Başarıda, motivasyon unsuru büyük bir öneme sahiptir.
Motivasyon, öğrenciyi öğrenmesi, çalışması ve hedefe ulaşması için harekete geçiren istek, arzu, güçtür. İstek, arzu ve güçten yoksun olan bir öğrencinin öğrenme sürecinin başarılı olmasını bekleyemeyiz. Bu nedenle öğrenme sürecinin aksamaması ve eğitimin amacına ulaşması için öncelikle öğrencilerin motivasyonlarının sağlanması öğrenme sürecinde büyük bir önem arz etmektedir. Öğrencilerin motivasyonunu artırmak için ise öncelikle motivasyonu etkileyen etmenleri tespit etmek gerekir.
Motivasyonu etkileyen etmenler arasında ilk sırada öğrenciden kaynaklı sebepler gelmektedir, burada öğrencinin kişilik özellikleri devreye girmektedir. Kimi öğrenci içsel motivasyona yani ilgi, merak ve öğrenme isteğine sahipken kimi öğrencilerde dışsal motivasyon olan not, ödül vb. dönütlerle motivasyonu sağlamaktadır.
İkinci sırada ise ailesel faktörler devreye girmekte ve en önemli motivasyon araçları olarak ebeveyn tutumları gözlemlenmektedir. Ebeveynlerin doğru tutumu motivasyonu yükseltirken yanlış tutumları motivasyonu düşürmektedir. Yanlış ebeveyn tutumlarında ise kıyaslama, mükemmeliyetçilik, eleştiri, yargılama, süreçten çok sonuç odaklı olma ve ilgisizlik baş sıralarda gelmektedir.
Okul, öğretmenler, arkadaşlık ilişkileri ve öğrencinin çevresi yine motivasyonda etkili olan unsurlar arasındadır.
Motivasyonu arttırmak için, öğrencinin ilgi ve merak duygusunu harekete geçirmek, ebeveynleri ve öğretmenleri tarafından her konuda yol göstericilik vazifesini gerçekleştirmek, hedefler belirlemek, sonuçtan ziyade süreç odaklı bir tutum sergilemek, teknolojiyle olan bağı sınırlı bir kullanımla düzenlemek, düzenli ve planlı hareket etmek büyük önem taşımaktadır. Yükselen motivasyonla gelen başarı kaçınılmaz olacaktır.
Yurtdışında gençler üzerinde yapılan bir üniversite araştırmasında ‘Gençlerin olumsuz geri dönüşler aldıklarında yetişkinlere göre daha az beyin aktivitesi gösterdiği, olumlu geri dönüşlerde ise daha fazla beyin aktivitesi gösterdikleri tespit edilmiş. Çıkarılan sonuç gençlerin beyinlerinin teşvik ve onaylanmaya daha çok odaklandığı, kınama ve cezalandırma durumlarında ise beyin aktivitesinin daha az olduğudur.’
Bu anlamda ebeveynlerimize verilecek en önemli öneriler;
- Motivasyonda olumsuz ifadelerin gençler üzerinde bir etkisinin olmadığını bilinmesi,
- Akranlarıyla kıyasın motivasyon düşüklüğü ve kaygı düzeyindeki artışı tetiklediği,
- Öğrencilerin sonuç üzerinden değil süreç üzerinden motivasyonunun sağlanması gerektiği,
- Öğrencilerin olumsuz tutumları karşısında olumlu düşünceler geliştirmesinde destek olunması gerektiği,
- Planlı ve sabırlı çalışmaya teşvikle başarının sağlanacağı inancının geliştirilmesi,
- Kısa ve uzun vadeli hedeflerle öğrencinin dinamik tutulması,
- Uygun çalışma ortamlarının sunulması ve gerektiğinde öğrencinin ödüllendirilesi,
- Öğrencinin başarı yolundaki adımlarında yetenek, beceri ve hedeflerini, kendini keşfetmesini sağlayacak en önemli rehber ve yol arkadaşı niteliği taşımak olacaktır.
Öğrencilerin motivasyonlarının artırılması için öğretmen, aile ve öğrenci üçgeni ile iş birliği içinde çalışılmalıdır. Başarının uzun bir yolculuk olduğu bir varış noktası olmadığı, başarı için en önemli faktörlerden birinin de sabır olduğu ancak sabredersek hedeflediğimiz başarıya ulaşılabileceği vurgulanmalıdır. Öğrencinin emeklerinin ve çabasının görülmesi takdir edilmesi, yalnızca aldığı sınav sonucunun değil süreçteki başarısı ile motive edilmesi başarıya giden yolda en doğru adım olacaktır.
Siz kıymetli öğrencilerimize vereceğimiz en önemli tavsiye ise;
Kendimize güvenip, çalışmak, hedef belirleyip inanmak, kararlı ve sabırlı olmak motivasyonumuzu artıracağı gibi başarıya da ulaştıracaktır. Öğrenmek için bugün bir adım atmak, gelecekteki başarıya bir adım daha yaklaşmaktır.
Bu yüzden;
Kendine Güven ve Çalış
Hedef Belirle
Kararlı ve Sabırlı ol.
''Hayatınızda kazanmadan önce, zihninizde kazanmak zorundasınız.'' (John Addison)
MENTÖR
Seniha Nur KARAASLAN